Göz bebeğimizin arkasındaki görmeyi sağlayan doğal merceğin saydamlığını kaybederek matlaşması sonucu ortaya çıkan hastalığa katarakt diyoruz. Birçok tipi olmakla birlikte genel olarak Yaşa Bağlı Katarakt, Doğumsal Katarakt, İkincil Katarakt olarak üç ana grupta inceleyebiliriz. Hastalarımızda en sık gördüğümüz şikayetler puslu ve bulanık görme, ışıktan rahatsızlık, gözlük numarasının sık sık değişmesi, gece görüşünde bozulma, renklerin soluk ya da sarı görülmesidir. Kataraktın ilaçla tedavisi olmayıp tek tedavi yöntemi ameliyattır. Katarakt tanısı erken konulup ve operasyon ne kadar erken yapılırsa ameliyatın başarı şansı aynı oranda yüksek olur. Sertleşmiş ve olgunlaşmış kataraktların ameliyatları daha zor ve iyileşme süreçleri daha uzun olabilmektedir.

Günümüzde tercih ettiğimiz cerrahi yöntem FAKO adıyla bilinen fakoemülsiyondur. Bu operasyon dikiş gerektirmeyen bir cerrahi girişim olup halk arasında “lazerli veya dikişsiz ameliyat” olarak da bilinmektedir. Hastalarımızın gözünü damla anestezi eşliğinde uyuşturduktan sonra kornea tabakasından 3 mm’den küçük bir cerrahi kesi yapıyoruz. Kataraktlı merceğin ön zarını soyduktan sonra ultrason dalgaları yayan FAKO cihazı ile merceği sıvılaştırılarak temizliyoruz.  Merceğin ön zarı ile arka zarı arasında oluşan kese içerisine yapay merceği yerleştirerek operasyonu sonlandırıyoruz.

Akıllı lensler, hem miyop, hem hipermetrop, hem astigmat gibi görme problemlerine hem de katarakta aynı anda çözüm sunan göz içi lenslerdir. Trifokal lens adını verdiğimiz akıllı lensler halk arasında ömürlük lens, üç odaklı lens gibi isimlerle de anılır.

Hasta seçimi büyük önem taşımaktadır. Yaşı fark etmeksizin kataraktı olup, bilinen başka göz rahatsızlığı olmayan hastalarımız bu operasyon için ideal adaydırlar. Bunun dışında 45 yaş üzerinde olup daha önceden gözüne lazer tedavi uygulanan veya uygulanamayan miyopi, astigmatizma, hipermetropi, presbiyopi gibi kırma kusurları olan hastalarımızda bu operasyondan fayda görmektedirler.

Kataraktla birlikte sarı nokta rahatsızlığı dediğimiz gözün görme merkezini etkileyen yaşa bağlı makula dejenerasyonu olan hastalar, şeker hastalığına bağlı olarak retina tabakasında kanama ve  ödem oluşan hastalar, göz tansiyonu ( glokom ) rahatsızlığı olan, göz tembelliği olan hastalarımızda akıllı lens operasyonu uygulanmamalıdır.

Operasyondan sonra hastalarımızın gözünü 2-4 saat göz bandajı ile kapatıyoruz.  Bandajı açtıktan sonra yaklaşık üç hafta antibiyotikli ve kortizonlı göz damlalarımızı tarif ettiğimiz şekilde kullanmalarını öneriyoruz. İlk üç gün banyo yapmamalarını, gözlerinin suyla temas etmemesini öneriyoruz. TV seyretmede ve istenilen yemeği yemekte sakınca yok. Gerekmedikçe öne eğilmemek ve ağır kaldırmamalıyız. Ameliyat olan göz tarafına yatmamamız gerekiyor. Gözümüzü kesinlikle ovuşturmamalıyız. Operasyondan sonra nadiren gözlenen ışık yansımaları ( glare ) cisimlerin etrafında ışık halkaları  (halo) şikayetleri olabilmektedir. Bu şikayetler bir süre sonra kendiliğinden geçmektedir.

Op.Dr.Tarık BOZCA
Göz Hastalıkları Uzmanı
Hayat Hastanesi